کردستان بزرگ

"کردستان بزرگ"، روستایی از توابع بخش مرکزی  شهرستان بهبهان در استان خوزستان است. 

بنا بر شواهد تاریخی، مهاجرت و سکونت جمعیتی از کُردها، علت نامگذاری این روستا به این نام گردیده است. 

در نزدیکی آنجا، روستایی دیگر به نام کردستان کوچک با جمعیتی ۴۹۲ نفره، وجود دارد. 

ساکنان اولیه‌ی روستای کردستان بزرگ، تیره‌ای از طایفه کُرد "حسین خانی" هستند که اکنون در شهر "قلعه تل" از توابع استان خوزستان سکونت دارند.

این روستا در دهستان دودانگه قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۲۷۸ نفر (۴۸۰ خانوار) بوده است. [۱]

در کتاب «فرهنگ کردی بوره‌که‌ای» تألیف دکتر "صدیق صفی‌زاده" می‌خوانیم: «حدود سال ۵۰۰ هجری یک‌صد خانواده‌ی کُرد فضلوی هم از سوریه وارد شدند و در سرزمین وزرای خورشیدی مستقر گشتند و در آغاز قرن هفتم و هشتم هجری قبایل جدیدی زیر درفش هزار اسب لر بزرگ جمع شدند... همه‌ی این قبایل که از سوریه آمده بودند، مهاجران کُرد بوده‌اند. ابن‌بطوطه در آغاز قرن هشتم هنگامی که به سوی پایتخت لر بزرگ می‌رفته، نزدیک بهبهان و رامهرمز با این کُردان دیدار کرده است.» [۲] 

احتمالا کُردهایی که ابن‌بطوطه در آن زمان دیده و زیر لوای لر بزرگ گرد آمده‌اند، همین ساکنان کنونی روستای کُردستان بزرگ (بعد از پل مارون و در بین راه بهبهان – رامهرمز) هستند، که به تدریج و با مرور زمان با ایجاد پیوندهای خانوادگی با لرها ترکیب شده و گویش لری را پذیرفته‌اند.

روستای کردستان بزرگ در هفت کیلومتری شمال شرقی بهبهان و در یک کیلومتری روخانه مارون و در هفتصد متری جاده بهبهان ـ اهواز واقع است.

محدوده این روستا از نظر وسعت بر اساس بازنگری جدید طرح هادی یک‌صد هکتار می‌باشد، که نزدیک به چهل و پنج هکتار آن مسکونی می‌باشد و همچنین دارای هفتصد هکتار زمین کشاورزی آبی و سیصد هکتار آن دیم می‌باشد.

آنچه می‌توان به عنوان پیشینه پیدایش روستا ذکر نمود چند استنباط کاملا متفاوت است:

▪اول اینکه، کُردها و نژاد کُرد ساکنین اولیه‌ی روستا را تشکیل می‌داده‌اند.

▪دوم: تعبیر عالمانه از کلمه کُرد و اینکه ساکنان اولیه‌ی این روستا چادرنشینان بوده‌اند و پیدایش این روستا به دوران باستان و گویش فارسى پهلوى بر مى‌گردد که در آن زمان تمام چادرنشینان را کُرد می‌نامیده‌اند.

▪سوم اینکه، نقل است که در حدود ۱۵۰ سال پیش افراد اولیه‌ی روستا از کهگیلویه و بویراحمد به این منطقه آمده‌اند و براى خود خانه‌هایى از شاخ و برگ درختان به نام (کپر) مهیا کرده‌اند و بعد از مدتى شروع به ساخت خانه‌هاى گلى نمودند و پس از سال‌ها جمعیت زیادى در این روستا دور هم جمع شدند که همه از "طایفه طیبى" مى‌باشند و بعدها چون رسم بود هر طایفه خان داشته باشند، از این رو براى خود خانى اختیار کردند به نام "درویش خان" که هم اکنون نوه‌های او در همین روستا زندگى می‌کنند.

▪چهارم، احتمالی در وجه تسمیه این روستا وجود دارد که اقدام اولیه‌ی ساکن در روستا تلفیقى از نژادهاى لر و کُرد بوده باشد.

▪عوامل موثر در شکل‌گیرى روستا:

ـ وجود رودخانه‌ی مارون

ـ وجود زمین‌هاى هموار و مساعد براى کشت 

ـ وجود راه ارتباطى قوى و نزدیکى به شهر 

ـ دسترسى آسان به روستاهاى و شهرهاى اطراف با کمترین امکانات

گردآوری و نگارش: 

#زانا_کوردستانی

پانویس:

[۱] 

نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵. درگاه ملی آمار ایران 

[۲] 

فرهنگ کردی، دکتر صدیق صفی‌زاده بوره‌که‌یی، انتشارات پلیکان چاپ اول تهران، ۱۳۸۰ صفحه ۳۷ و نیز فرهنگ فارسی دکتر محمد معین، بخش اعلام، صفحه ۱۸۰۷