انجمن شعر و ادب رها (میخانه)

انجمن شعر و ادب رها (میخانه)

شعر و ادبیات و کمی سیاست
انجمن شعر و ادب رها (میخانه)

انجمن شعر و ادب رها (میخانه)

شعر و ادبیات و کمی سیاست

پرویز ذبیح غلامی

"پرویز ذبیح‌غلامی" شاعر کورد زاده‌ی سنندج است.
او مقام برتر نخستین جشنواره شعر و کتاب برتر کوردی که به همت شورای اسلامی شهر مریوان برگزار شد؛ در سال ۱۳۸۳ خورشیدی را به دست آورده است.


  ▪︎نمونه شعر کوردی:
(۱)
[موسەلەس بازی]  
هەموو شەوێ خەون دەبینم 
ئەسپێ لە دەستم موسەلەس دەخوات
هەتاکوو خەون دەیباتەوەو
خەون دەبینێ 
هەتاو موسەلەسە 
درەخت موسەلەسە 
مرۆ موسەلەسە 
...
گرینگ نیە موسەلەس لە خەوندا چیە 
فایتۆنچی ئاوها دەلێت و
قاقا پێدەکەنێ
دادەبەزم.


(۲)
ددانە بەردینەکانت پیشان بدە بە ئاوێنە، بە تەنیایی، بە هەورە برووسکە 
بە دایکت دەڵێن: دارەمەیت 
کە دەرکە دەکەمەوە ڕۆژنامەی بەیانیت لەبەر کردووە و
بەردئێسکی قاڵاوێک لەسەر شانت دانیشتووە و وەنەوز دەدات
مردووشۆر دەڵێ:
        -بە شەو بتشۆم یا خۆڵەمێشی خەیزەران
تۆ خەونی دەریا دەبینی  خەونی خەون
بە دایکت دەڵێن:
           -بادەوان.


(۳)
یانێ    هه‌ڵچوونی مه‌لافه‌کان و به‌یانی 
ناشتاییم ددانی حافزه‌ و
سه‌عاته‌که‌م چلووره‌ی تریاک
ژنی دراوسێ 
مناله‌ خووساوه‌کانی له‌ به‌ر هه‌تاودا هه‌ڵده‌خات و ده‌ڵێ:
   ـ به‌یانی باش!

هه‌میشه‌ پاکه‌تێ سیگار و مشتێ ئیمزام
له‌ ژنێک بێ هه‌ینی دا جێ هێشتووه‌ و
هه‌ر که‌ ته‌له‌فۆن زه‌نگ ده‌دات قارچکێ خوێناوی
 له‌ گیرفانی کراسه‌ سپییه‌که‌مدا هه‌ڵده‌تۆقێ 

ژنی دراوسێ 
مناڵه‌ تۆزاوییه‌کانی له‌ بادا ده‌ته‌کێنێ و ده‌ڵێ:
                          ـ جارێکی تر به‌یانی باش!

هه‌ناسه‌م هاڵاوی قاڵاوه‌ و
گووشییه‌که‌م بڵقی سابوون
یانێ...


(۴)
من که‌ڵه‌شێرم
رادیۆ قه‌تارچیان له‌ جیاتی من ده‌قووقنێ و
من له‌ جیاتی ره‌شه‌با.
دایکم که‌ له‌ سه‌ر گڵۆپه‌کانا خه‌وتووه‌ و
خه‌ونی ئاسمان ده‌بینێ 
ده‌ڵێ:بێده‌نگ به‌ و
وه‌ک ئه‌م گشته‌ ئاموشۆی شه‌ودره‌نگان بکه‌، ئاموشۆی ته‌نیایی 
من هه‌تاو لازمم 
باڵه‌کانم له‌ فاستۆنییه‌ و ده‌ندووکم له‌ مه‌قه‌ست.
باوکم که‌ له‌ بیره‌وه‌رییه‌ خوێنی و ناوه‌خته‌کانا چینه‌ ده‌کات ده‌ڵێ:
بێ سه‌ر به‌ و له‌ چرای کامیۆن و واکسێنی مانگگیران پارێز که‌.
من که‌ڵه‌شێرم
مریشک فرۆش له‌ چوارڕێیانی به‌یانیدا ده‌سێ بۆ هه‌تاو راده‌وه‌شێنێ و
قاقا پێده‌که‌نێ.


(۵)
[سێ شه‌ممه‌] 
هێشتا هه‌رچی مه‌لافه‌ و په‌نجه‌ره‌یه‌ به‌ وایتێکس  ششتووه‌

هه‌تا قه‌لێک به‌ سه‌ر حه‌وشه‌دا دابته‌کێ و
هه‌رچی سپییه‌ قه‌لاوی بێ 
کاتێ به‌فر دائه‌کات له‌ جیاتی دره‌خت له‌ کۆتایی  پاییزه‌کانیا رائه‌وه‌ستم و
به‌رده‌وام قه‌لێک له‌ کراسه‌ سپییه‌که‌مدا ئه‌قڕنێ 
هه‌رچه‌ند له‌ ئاسمان و ناوه‌کانی ئاسمان سه‌ر ده‌ر ناکه‌م
لاده‌ن ئه‌ڵێ:
     - تۆ به‌ توون به‌ڵام ئه‌گه‌ر په‌نجه‌کانت له‌ به‌فرا بڕچێ 
      کێ ئاسمان جێبه‌جێ بکات؟
په‌نجه‌ره‌ دوور و دوورتر ئه‌بێته‌وه‌
سه‌رم له‌ ژێر مه‌لافه‌دا حه‌شار ئه‌ده‌م و ئه‌گریم 

  
(۶)
لە مردووشۆرخانەدا
هەمووشتێ وریشەی دێ
هەم فیشەکی نێو کاسەسەرم
هەم ئاوازەکانی مردووشۆر.
- برگردان:
در مرده‌شورخانه 
همه چیز برق می‌زند 
هم گلوله‌ی توی جمجمه‌ام
هم آوازهای مرده شور.


(۷)
دەرکە دەکوتم 
لە رووی خۆمدا دەرکە دەکەمەوە
خۆم خوڵک دەکەمە ماڵەوە
سەر دەخەمە سەرشانی خۆم و
دەگریم 
...
نازانم هەواڵی مردنی کێم پێیە؟
- برگردان:
در می‌زنم 
در را به روی خودم باز می‌کنم 
خودم را به خانه تعارف می‌کنم 
سرم را روی شانه‌ی خودم می‌گذارم و
گریه می‌کنم 
...
نمی‌دانم خبر مرگ چه کسی با من است؟


(۸)
هه‌مووشه‌وێ
له‌ تی ڤییه‌که‌ دێته‌ ده‌رێ و
له‌ خه‌ونی قاڵییه‌کاندا مین ده‌چێنێ و
له‌ ته‌نیاییی کراسه‌کاندا
 مردوو
که‌ به‌ یانی ده‌چێته‌وه‌ ناوێ
ده‌سبه‌جێ 
ده‌بێته‌وه‌ به‌ بێژه‌ری هه‌واڵه‌ سیاسییه‌کان
- برگردان:
هر شب از تلویزیون بیرون می‌آید 
در رویای قالی‌ها مین می‌کارد
و در تنهایی پیراهن‌ها 
مرده.
صبح که به تلویزیون باز می‌گردد
در یک آن
گوینده‌ی اخبار سیاسی می‌شود.

 
(۹)
دره‌خته‌کان نازانن شه‌ڕ چییه‌ 
به‌ڵام ئه‌و قاڵاوه‌ی
 به‌ ده‌نووک روومه‌تی شه‌ڕڤانێ هه‌ڵده‌گرێت و
بۆ زه‌ڕنه‌قووته‌کانی ده‌بات
ده‌زانێ 
دڵنیام ده‌زانێ 
- برگردان:
درخت‌ها نمی‌دانند جنگ چیست 
اما کلاغی که صورت سرباز را به منقار می‌گیرد
و برای جوجه‌هایش می‌برد
می‌داند 
می‌دانم که می‌داند.
 
 
(۱۰)
تۆ ماسییه‌کی ساویلکه‌یت 
له‌ قووڵایی ده‌ریای نه‌وتدا
ئه‌و ڕاوچییه‌ی به‌ ده‌مته‌وه‌ پێده‌که‌نێ 
هاتووه‌ ده‌ریا راوبکات.
-برگردان:
تو ماهی ساده لوحی هستی 
در اعماق دریای نفت 
صیادی که به رویت لبخند می‌زند 
به صید دریا آمده است.

 
(۱۱)
هه‌تاو و مردووشۆر نووستون
قاڵاوێک  
پێکه‌نینی مردووه‌که‌ به‌ ده‌نووک هه‌ڵده‌گرێت و
هەڵدەفڕێت.
- برگردان:
آفتاب و مرده شور خوابیده‌اند 
کلاغی 
لبخند مرده را به منقار می‌گیرد و
می‌پرد.
▪︎برگردان اشعار: فاطمه فرهادی


▪︎نمونه شعر فارسی:
(۱)
[مداد رنگی]  
مداد خاکستری یە مربع کشید،
مربع مثل جمعە.
مداد قرمز یە پنجرە کشید،
پنجرە مثل دلتنگی.
مداد خاکستری گفت:
گفتی کی بر می‌گردن؟
مداد قرمز پنجرە رو بست و گفت:
دیگە بر نمی‌گردن.
مداد خاکستری یە آە کشید،
آە مثل مداد خاکستری.
مداد قرمز هیچی نکشید.
هیچ مثل هیچ.


▪︎نمونه داستان:
(۱)
[زیستگاه نامه] 
زن همون‌طور که پرنده‌ها رو اتو می‌کرد گفت: ”سپیداری رو که انداختم تو لباسشویی در بیار!”
مرد ته سیگارش رو از پنجره بیرون انداخت و گفت: ”دست بردار هیچکی نمی‌تونه این زمین گند زده رو تمیز کنه.”


(۲)
[گوسفند نامه] 
گوشی را که برداشتم، زن مثل گوسفندی که اشتباهی به کشتارگاه زنگ زده باشه گفت: بع!   
گفتم: بع!
گفت: ببع بع بع ببع بع!   
گفتم: بع ببع ببع!
گفت: بــــــــــــــــــــــــــع!
بدون اینکه جواب بدم گوشی را گذاشتم، روی کاناپه‌ی خونی نشستم و تا چشم داشتم گریه کردم!.


(۳)
[هوا نامه] 
دکتر مثل گاوی که هر روز با سلاخ‌اش سلفی بگیره، گفت: ”آروم باش! من می‌تونم درداتو دوا کنم!”
گفتم: ”ولی من که دردی ندارم.”
دکتر گفت: ”یعنی اینکه برای درختای بیمارستان نقشه‌ی فرار می‌کشی یا قرص‌هاتو می‌دی به خورد پرنده‌ها، درد نیست؟”
گفتم: ”نه نیست!”
وقتی قرص‌ها رو به خوردم داد با عجله زدم بیرون، سیگاری روشن کردم و فکر کردم که چطور می‌تونم به خورشید یاد بدم دیگه غروب نکنه!.
▪︎برگردان داستان‌ها از کوردی: فاطمه فرهادی


گردآوری و نگارش:
#سعید_فلاحی (زانا کوردستانی) 



منابع 
www.parvizzabihgholami.blogfa.com
www.piadero.ir
www.hoozoor.com

سعید فلاحی سه‌شنبه 24 اسفند 1400 ساعت 23:00
نظرات 0 + ارسال نظر
امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.